Az ya da çok çalışmasına bağlı olarak problemler oluşturabilen tiroid, toplumda oldukça sık görülen ve çeşitli hastalıkları da beraberinde getirebilen yaygın bir sağlık sorunudur.
Tiroid hastalıklarının neden olduğu en önemli problemlerden biri de üreme fonksiyonlarının engellenmesidir. Memorial Ataşehir Hastanesi Endokrinoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Erol Bolu, tiroidin üreme sağlığına etkileri hakkında bilgi verdi.
Kadınlarda daha sık görülüyor
Yapılan çalışmalarda tiroid hormon fazlalığının (hipertiroidi) toplumda görülme sıklığı yaklaşık olarak % 1.3, tiroit hormon yetmezliği yani hipotiroidi ise %4.6 olarak saptanmıştır. Tiroid hastalıkları erkeklere oranla kadınlarda daha fazla görülmektedir. Yaş ilerledikçe de sıklığı artmaktadır.
Belirtiler başka hastalıklarla karışıyor
Tiroid hastalıklarının belirtileri toplumda sık görülebilen birçok hastalık bulgusu ile karışabilmektedir. Tiroid hormonları beden fonksiyonlarımızın birçoğunu etkiler. Bu nedenle genel sağlığı ve yaşam kalitesini de etkilemektedir.
Cinsel yaşam ve üreme fonksiyonlarına etki eder
Tiroid hastalıkları, üreme fonksiyonları ve cinsel yaşama etki etmektedir. Tiroidin sağlıklı çalışması her iki cinsiyette de üreme fonksiyonlarının devam ettirilebilmesi için gereklidir. Her iki cinsiyette de hipertiroidi veya hipotiroidi olması seks hormonlarını ve bu hormonları kanda taşıyan proteinlerde (SHBG) değişikliklere yol açarak seks hormonlarının düzeylerini etkilemektedir.
Erkeklerde cinsel bozukluklara neden olabilir
Erkek üreme fonksiyonları hem tiroid hormon fazlalığından hem de yetmezliğinden etkilenmektedir. Tiroid hormon fazlalığı (hipertiroidi) erkek hastalarda, göğüslerde büyüme ve libido da azalmalara yol açabilir. Hipertiroidi sperm hareketliliğinde bozulmalara yol açabilirken; hipotiroidi tiroid hormon eksikliğinin düzeltilmesi ile düzelebilen sperm şekil bozukluklarına yol açmaktadır. Diğer taraftan hipertiroidi erkeklerde %70’lere varan oranlarda ereksiyon bozukluklarına yol açarak cinsel yaşam kalitesini de etkilemektedir. Bu bulgulara cinsel istekte azalma ya da farklı cinsel problemler eşlik edebilir. Hipertiroidinin tedavi edilmesi ile görülen bu sorunlar giderilebilmektedir.
Erken ya da geç ergenlik görülebilir
Erişkin yaş grubunun dışında yeni doğan döneminden itibaren bulunan tiroit hormon yetmezlikleri erkek çocuklarda hem erken hem de geç ergenliğe yol açabilir. Bu nedenle ergenlik döneminde karşılaşılan gelişme geriliklerinde tiroit hormon yetmezlikleri akla gelmeli ve zamanında tedavi edilmelidir.
Sigara içen kadınlarda tiroid dengesi bozulabilir
Tiroid hormonu fazlalığı veya azlığı kadınlarda adet dönemlerinde bozulmalara yol açabilir. Hipertiroidi döneminde menstrual bozukluklar 2.5 kat daha sıktır. Hipertiroidili dönemde sigara içilmesinin bu bozulmaları artırdığı bilinmektedir. Hipertiroidili kadınların yaklaşık olarak %5.8’inde infertilite; yani kısırlık görülmektedir. Hipotiroidide ise; seks hormon bağlayan globülin azalır ve kadınlarda seks hormonlarının serbest düzeyleri yükselir. Bu durum tiroit hormonları tedavisi ile düzelmektedir. Yaklaşık olarak hipotiroidili kadınların %68’inde adet düzensizlikleri vardır. Hipotiroidi oligomenore (adet döngüsünün 35 günden fazla olması) ile birliktedir. Hipotiroidi, kanamaların kontrolünü sağlayan pıhtılaşma sisteminde de bozukluklara ve aşırı adet kanamalarına sebep olabilmektedir.
Tiroid fonksiyonlarınızı kontrol ettirin
Tiroid hastalıkları herhangi bir probleme yol açmadan, erken dönemde belirlenip tedavi edilmelidir. Gerek hipertiroidi ve gerekse hipotiroidi bu yaşamsal fonksiyonları belirgin olarak etkilemektedir. Bu etkileri bilerek özelikle çocuk edinme çağındaki ve aktif cinsel yaşam süren çiftlerin tiroit fonksiyonlarını kontrol ettirmeleri, aslında kolaylıkla düzeltilebilecek tiroid hastalıklarının tanı ve tedavisinde önemli bir basamaktır.