Enfeksiyon hastalıklarına karşı korunmanın yolu bağışıklık sist eminin güçlendirmekten geçiriyor…
Okulların açılması ile birlikte artış eğilimi gösteren salgın hastalıkların kontrol altına alınmasında probiyotik kullanımının büyük önem taşıdığını söyleyen Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Metehan Özen ile bağışıklık sistemini güçlendirmede en etkili çözümlerden biri olan probiyotikler üzerine keyifli bir röportaj gerçekleştirdik.
Probiyotiklerin hayatımızdaki yeri ve önemi nedir?
“Probiyotik tanımını yeterli miktarda alındığında insanda faydalı sağlık etkisi gösteren bakteriler olarak 
kullanabiliriz. Faydalı olması için probiyotikleri kesinlikle yeterli miktarda almak gerekiyor. Probiyotik olmadan önce ne yapıyorduk derseniz, fermentasyon yapıyorduk. Eskiden buzdolabı olmadığı için her şeyi fermente ediyorduk, kurutuyorduk. Bu işlem ise zaten bakterilerle ve mayalarla oluyordu. Biz bu vesile ile doğal, probiyotik bakımından zengin ürünler kullanıyorduk. Fakat zamanla bu geleneklerimizi unuttuk. Dolaba koyduğumuz ürünlerin içine raf ömrü uzasın diye mecburen koruyucu maddeler konuluyor. Hatırlarsanız, eskiden evde yoğurt yaptığımız zaman üç, dört gün içinde ekşir ve sulanırdı. Bu yüzden doğal probiyotiklerden zengin ürünler çok fazla kalmadı diyebiliriz. Sağlıklı bir yaşam için sağlıklı probiyotikleri almak durumundayız. Probiyotiklerle ilgili ilk çalışmalar ishal tedavisinde başladığı için Türkiye’de hekimler ve halk arasında probiyotiklerin ishal için kullanımı popüler oldu. Ancak son on yılda probiyotiklerin bağışıklık sistemini aktive ettiği, yani vücudun savunma sistemini desteklediği ön plana çıktı. İshal olduğunuzda kötü mikroplarla savaşıyorlar ve bağırsağa denge getiriyorlar. Düzenli olarak uzun süre kullandığınızda ise bağırsaktaki mukozal hücrelere dokunup, bazı ayarlamalar yaparak kabızlık şikayetine iyi geliyorlar. Bizim insanımız iki, üç gün probiyotik kullanıp hemen iyi olacağını zannediyor. Probiyotikler öyle kısa süreli alınacak bir ilaç değil. Fayda sağlaması için düzenli olarak uzun vadede kullanılması gerekiyor. Yurt dışında sıklıkla kullanılmasının sebebi halkın bu konuda bilinçli olması ve sağlıklı yaşamak için düzenli probiyot desteği almasıdır.”
Probiyotikler bağırsak rahatsızlıkları için ön plana çıkıyor. Fakat birçok sağlık problemine de iyi geldiğini biliyoruz. Bunlardan bahsedebilir misiniz?
“Mesela tüm dünyada en sık doktor ziyaretinin sebebi solunum yolu virüsleri yüzünden üst solunum yolu enfeksiyonlarıdır. Önümüz kış, yani salgınların başlayacağını söyleyebiliriz. Çalışmalar gösteriyor ki kaliteli ürünler kullanıldığın üç ayda probiyotik verilen hastalarda %25 ile %35 oranında enfeksiyon riski azalıyor. Ayrıca, enfeksiyon süresini 10 günden, 5 ile 7 güne düşürüyor. 3 ay boyunca düzenli kullanım enfeksiyonlarda, özellikle kişinin ihtiyacı varsa yani florası bozuksa daha da çok etkili oluyor. Floranız bozuksa, iyi beslenmiyorsanız, stresliyseniz, vajenden doğmadıysanız, anne sütü yeterli almadıysanız, çok antibiyotik kullandıysanız probiyotikler çok daha fazla etkili oluyor. Maalesef dünyada antibiyotiği en çok kullanan ülke olduğumuz için, probiyotiklerin hayatımızdaki yeri ve önemi çok daha fazla olmalıdır.”
Antibiyotik kullanımının sağlığımız üzerindeki olumsuz etkileri neler? “
Antibiyotikler ülkemizde hem halk alışkanlığı hem de hekimlerimizin alışkanlığı. Sağlık çalışanları gelen hastalara antibiyotik yazmadığında hasta yakınları bazen mutsuz oluyorlar. Antibiyotikler eczanelerde önceleri reçetesiz satılabiliyordu fakat bu uygulama en sonunda kaldırıldı. Kullanım sayısının azalmasını bekliyoruz. Ben probiyotikleri en çok antibiyotik alan vakalarda kullanıyorum. Bizim ileride hastalıklarımız artacak. Nereden biliyorsunuz diye soracak olursanız, 2000 öncesi İstanbul’da yapılan çalışmalarla, günümüzdeki verileri karşılaştırdığımızda, çocuklarda gıda alerjisi vb. hastalıkların yaklaşık 10 kat arttığını görüyoruz.”
Annelere çocuklarda probiyotik kullanımı için ne tavsiye ediyorsunuz?
“Son yıllarda gıda endüstrisindeki gelişmeler neticesinde; içeceklere, bazı yiyeceklere ve bebek mamalarına probiyotikler ilave edilerek, besinlerin zenginleştirildiği görülüyor. Ancak, bu gıdalarda hangi miktarda ve hangi türlerde probiyotik bakteriler bulunduğunu tam bilmediğimiz ve üretiminden sonraki dönemde içindeki bakteri konsantrasyonları azaldığı için akut hastalık durumlarında tedavi amaçlı kullanımları henüz önerilmiyor. Bununla birlikte sadece eczanelerde satılan ve içeriğinde probiyotik içeren saşe, tablet ve sıvı formunda bulunan ürünler de mevcut. Bu yüzden tedavi amaçlı kullanımlar için mutlaka uzman bir doktora başvurulması gerekiyor. Probiyotikler, çocuklarda ishal başta olmak üzere birçok hastalığın tedavisinde yardımcı oluyorlar. Bu yüzden doğru ve etkili probiyotik kullanımı büyük önem taşıyor. Saşe, kapsül ve sıvı şeklindeki probiyotiklerin hangisinin ishal için faydalı olabileceğini öğrenmek için mutlaka doktorlar tarafından bir yönlendirmeye ihtiyaç var. Ebeveynler güvenli ve etki alanı belli olan probiyotikleri doktor kontrolünde çocuklarına vererek ishalin tedavisinde ve kış aylarında sık gördükleri solunum yolları enfeksiyonlarından korunmada fayda sağlayabilirler
#Probiyotikler #hastalık #direnç #hastalıklarakarşıdirencimiziarttırıyor #dirncimiziarttırıyor
