Abdi İbrahim Otsuka, Türkiye’de her 10 kişiden birinde görülen ve kalıtsal bir hastalık olan polikistik böbrek hastalığının, tedavi edilmediği sürece diyalize veya böbrek nakline kadar ilerlediğine dikkat çekiyor. Diyalize ihtiyaç duyan ya da organ nakli olan hastaların %5-10’unda, böbrek yetersizliğinin nedeni, polikistik böbrek hastalığıdır. Ancak yaşam tarzı değişikliği ve tansiyon kontrolü gibi basit ama etkili yöntemlerle hastalığın seyri yavaşlatılabilir.
Abdi İbrahim Otsuka Medikal Direktörlüğü, polikistik böbrek hastalığına dair çok faydalı bilgiler derledi. Kronik, ilerleyici ve kalıtsal bir hastalık olan polikistik böbrek hastalığı Böbrekler ve özellikle karaciğer olmak üzere diğer organlarda kist denilen sıvı dolu keselerin çoğalıp büyüdüğü karmaşık bir hastalık. Anne veya babadan birinde bu hastalık varsa, çocuğa geçiş riski ise %50.
Bazı hastalarda bulgu ve şikâyet olmayabilir
Polikistik böbrek hastalığı olan hastaların bazılarında hiçbir şikâyet ve bulgu olmayabilir. Hatta bazı hastalarda, hastalık yaşam boyu fark edilmeyebilir. Bazı hastalarda ise çeşitli şikâyet ve bulgular gelişebilir. Yaş ilerledikçe, şikâyet ve bulguların ortaya çıkma riski artar. Bunlar arasında en sık görülenler böbrek (yan) ağrısı, kanlı idrar, idrar yolu enfeksiyonu bulguları, böbrek taşı oluşumu ve yüksek tansiyondur.
60 yaşından önce böbrek nakli veya diyaliz ihtiyacı doğar
Hastalarda, uzun yıllar içinde böbrek fonksiyonlarında giderek bir azalma görülebilir. Bazı hastalarda gelişebilecek olan böbrek yetmezliği nedeniyle diyaliz tedavisine ihtiyaç duyan ya da böbrek nakli yapılmış olan hastaların %5-10’unda, böbrek yetersizliğinin nedeni, polikistik böbrek hastalığıdır. Hastaların büyük kısmında ortalama 60 yaşından önce böbrek nakli veya diyaliz ihtiyacı doğar. Bu nedenle, polikistik böbrek hastalığı birey ve toplum sağlığı açısından önemli bir hastalıktır.
Yüksek tansiyonu olanlarda böbrek yetersizliği gelişmesi riski daha fazla olduğu için, yüksek tansiyonun tedavisi çok önemlidir. Ayrıca, sigara içen böbrek hastalarında, böbrek yetersizliği daha kolay geliştiği için, hastalar kesinlikle sigara içmemelidir.
Polikistik böbrek hastalığında, idrar yolu enfeksiyonu gelişmesi ve taş oluşması riski normal bireylere göre daha yüksektir. Bazen idrar yollarında oluşan bir taşa bağlı olarak çok şiddetli ağrı ile karşılaşılabilir. Böyle durumlarda hasta mutlaka en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalı ve kendisinde polikistik böbrek hastalığı olduğunu söylemelidir. Bu riski azaltmak amacıyla, hastaların günlük sıvı alımını artırmaları önerilir.
Hastalığın seyrini yavaşlatmak mümkün
Bazı önlemlerle hastalığın seyrini belirgin bir şekilde yavaşlatmak mümkün. Örneğin yaşam tarzı değişikliği (uygun diyet, hastaların ideal kiloda olması, artmış su tüketimi, sigara içilmemesi vb.), tansiyon kontrolü gibi yöntemlerle bile hastalık seyri yavaşlayabilir ve böbrek yetersizliği daha geç yaşta gelişebilir. Ayrıca son zamanlarda polikistik böbrek hastalığı tedavisinde kist gelişimini önleyen veya kistlerin büyüme hızını yavaşlatan ve hastalığın seyrini uzatan tedavilerin geliştirilmesi ile birlikte diyaliz ve böbrek nakline kadar geçen süre de uzatılabilir.
Sizde veya yakınlarınızda bu hastalığın olduğunu düşünüyorsanız mutlaka bir nefroloji uzmanına görününüz.