Tıbbın her alanında yaşanan teknolojik gelişmeler estetik cerrahide de yeniliklerin önünü açıyor. Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Ferit Demirkan; geçmişten günümüze burun estetiğinde kullanılan teknikleri, yapılan hataları ve dikkat edilmesi gerekenleri anlattı…
-Kişiye özel estetik-
Geçmişte yapılan burunların çok küçük ve birbirine çok benzediğini görüyoruz. Günümüzdeki estetik anlayışı değişti mi?
80’lerden bu yana plastik cerrahi çok gelişti. Herkes, benzer teknik ve yöntemle ameliyat edilince birbirine benzeyen burunlar ortaya çıktı. Aynı zamanda hastalar da o dönemlerde burunlarına estetik yapıldığının fark edilmesini istiyordu. Şimdi ise kimse burnunun ameliyatlı gibi görünmesini istemiyor.
Hastaların beklentileri de çok değişti, değil mi?
Hastalar artık ne istediklerini biliyor. Doktorlar günümüzde, her bir burun ameliyatı için ayrı bir algoritma çıkarıyor; neyi yapması gerektiğini planlıyor ve yapabiliyor. Kişiye özel estetik cerrahi çok iyi bir konsept çünkü her hasta kemik ve cilt yapısı ile özel. Operasyon sonrası alınacak sonuç da yine ona özel oluyor. Yani; benzer altyapı yoksa hastaya Diana Ross ya da Michael Jackson burnu yapmak mümkün değil.
Eski tekniklerle yapılan burunların elden geçirilmesi gerekli mi?
Aslında yeniden yapılması gereken pek çok vaka karşımıza çıkıyor. Bunun nedeni sadece estetik görünüm de değil. Bu ameliyatlarda soluk alma, çökme, kemik erimesi gibi problemler ortaya çıkabiliyor.
-Botoksla düzelmez-
İkinci ameliyatlarda burnu nasıl düzeltiyorsunuz?
Burun orta direğindeki (septum) erime ve çökmeleri gidermek ve havayolunu açmak için, kıkırdak takviyesi yapmamız gerekiyor. Aynı takviyeler, aşırı kalkık veya geriye doğru küçültülmüş burunları düzeltmek için de gerekli. Bunun için de kulaktan ya da kaburgadan alınan kıkırdağı burna yerleştiriyoruz. Teknik artık buna olanak veriyor.
Hatalı yapılan burunlar botoks ile düzelebilir mi?
Botoks ile düzelme olmuyor ama bazen dolgu malzemesi kullanılıyor. Burnun ucundaki ve burnun sırtındaki ufak tefek sorunlar dolgu maddeleri ile rötuşlanabilir.
-İstediğiniz burun size uymayabilir-
Elinde fotoğrafla gelip başkasının burnunu isteyen hastalar oluyor mu?
Elbette oluyor ve ben hastanın bunu yapması gerektiğini de düşünüyorum. Hastanın, ne istediğini doktoruna anlatabilmesi açısından önemli… Elindeki resme bakarak hastanın kendisini için nasıl bir burun hayal ettiğini öğrenebiliriz. Ancak bizim de ona nasıl bir burnu olması gerektiğini gerçekçi bir dille anlatmamız gerekiyor. Beklenti yönetiminin; estetik cerrahide, memnuniyet açısından en kritik noktalardan biri olduğunu düşünüyorum. Bu noktada burun ameliyatı olacak hastalara, “Elinizde bir resimle gidin ama doktorunuzu dinleyin; illa o burnu yapacak doktoru aramayın” uyarısı yapmak istiyorum.
Estetiğe karar vermeden önce birkaç görüş alınmalı mı?
Elbette ikinci, hatta üçüncü bir görüş alınabilir. Doktorunuz başkasının burunlarına bakarak değil, sizin profiliniz üzerinde yapacağı simülasyon çalışmasına göre karar verecektir.
-Doğal görünüm için ‘altın oran’-
Eskinin hokka burunlarının yerini günümüzde büyük ve doğal görünümlü burunlar mı aldı? Güzellik anlayışı değişiyor mu?
Elbette, güzellik anlayışında bir değişim söz konusu. Güzellik göreceli bir kavram olsa da evrensel olarak kabul edilen güzellik normları var. Şu andaki tren doğallık yönünde…
Doğallığı nasıl sağlıyorsunuz?
Günümüz teknolojisi ‘altın oran’ olarak bilinen Fibonacci (Fi) sayısını dikkate alarak, doğal görünümlü burun ameliyatları yapma imkanı tanıyor. Doğada her yerde olan bu oran; insan yapısı güzelliklerde de mutlaka karşımıza çıkıyor. Biz de bu oranı dikkate alarak, hastamızı doğal ve güzel bir burna kavuşturuyoruz.
-Asla mükemmel bir burnu olamazdı-
Michael Jackson’ın sayısız burun ameliyatı geçirdiği biliniyor. Jackson, yaşasaydı; bir gün istediği burna sahip olabilir miydi?
Michael Jackson’ın burnu da, ölümü gibi doktorların hastanın isteğine alet olması halinde, ne gibi sonuçlar doğurabileceğini gösteren bir örnektir. Jackson’un, Diana Ross’a benzemek istediği söyleniyordu.
Bu mümkün müydü?
Büyük ve kalın derisi olan bir burnun, ince bir kadın burnuna dönüşmesi zaten mümkün olamazdı. Michael Jackson’un burnu için “Düzeltilebilirdi” diyebiliriz ama bu bir estetik ameliyat değil, onarım cerrahisi olurdu. Onarım cerrahisinde; başka bir yerden doku ve deri alınması gerekiyor ama iz kalabiliyor ve maalesef doğal görünümlü bir burun oluşmuyor. Yani, Michael Jackson, yaşasaydı da asla mükemmel bir burnu olmayacaktı!
-Nefes darlığı oluşur-
Burundaki çökme ve erime sorunları yaşlanmayı hızlandırıyor mu?
Her insanın burnunda yaşa bağlı olarak bir miktar apopitoz (fizyolojik bir hücre ölüm şekli) yaşanacakken, operasyon geçirenlerde bu durum daha hızlı ortaya çıkıyor. Ayrıca nefes darlığı, sinüzit gibi sorunların ortaya çıkmasına sıkça rastlanıyor. Performans düşüklüğü, halsizlik, baş ağrısı, oral hijyenin bozulması, diş problemleri, ağız kokusu, ses değişikliği, faranjit, öksürük ve akciğer rahatsızlıkları gibi birbirine bağlı rahatsızlıklar da tetiklenebiliyor.
Sabah/Esra Tüzün