Kilo fazlalığı zaman zaman herkes için sorun olabiliyor. Gerek yaşam tarzı değişikliği gerekse hastalıklar gibi birçok faktör kilo artışıyla sonuçlanabiliyor. Fazla kilolardan kurtulmanın sadece estetik bir kaygıdan ibaret olmadığını ve genel sağlığımız açısından son derece önemli olduğunu hatırlatan Uzm. Diyetisyen ve Uzm. Klinik Psikolog. Merve Öz, kilo kontrolü için kilit bir rol oynayan metabolizma hızını artırmaya yönelik önerilerde bulundu…
Uzun süren açlık metabolizmayı yavaşlatır!
Metabolizmayı hızlandıracak konuların başında doğru beslenmenin geldiğini söyleyen Uzm. Dyt. Merve Öz, “Uzun süre aç kalmak, gece atıştırma yapmak, hızlı ve aşırı yemek yemek gibi yanlış beslenme alışkanlıkları metabolizmayı negatif yönde etkiler. Dolayısıyla kilo vereceğim diye gün boyu yemek yememek kilo vermeye yardımcı olmanın yanında kilo almaya neden olur. Bunun tersi olarak da yeterli karbonhidrat, protein ve yağ alınan beslenme düzenleri metabolizmanın düzenli çalışmasında etkili olur.” Diye konuştu.
Çok güçlü bir antioksidan olan yeşil çayın metabolizmayı da hızlandırma özelliği olduğunu söyleyen Dyt. Merve Öz, konuyla ilgili şu bilgileri verdi: “60 obez bireyle Tayland’da yeşil çay ekstresi alan grup ile almayan grup karşılaştırılarak yapılan bir çalışmada; yeşil çayın enerji yakımını ve yağ oksidasyonunu artırarak vücut ağırlığını azalttığı tespit edilmiştir. Erkek katılımcıların 8 hafta incelenmesi ile yapılan bir başka çalışmada ise yeşil çayın kateşinlerinin hem egzersiz hem de dinlenme sırasında yağ yakımını artırdığı belirlenmiştir.”
Uyku ne az ne çok olmalı!
Yeterli ve kaliteli uykunun metabolizma hızını artırmada da son derece önemli bir noktada durduğunu söyleyen Dyt. Merve Öz hem yetersiz uykunun hem de fazla uykunun bu dengeye etki edebileceğini anlattı. Yapılan birçok çalışmayla da bu durumun ortaya konduğunu söyleyen Dyt. Merve Öz, şu bilgileri verdi: “Yapılan birkaç çalışmanın sonucunda yetersiz uyku uyuyan bireylerde daha yüksek obezite prevelansı bulunmuş. Bununla birlikte yetersiz uykunun glukoz metabolizması ve metabolizmayı düzenleyen hormonlar üzerinde önemli rol oynadığı da biliniyor. Yetersiz uykunun; leptin (tokluk) hormonu seviyesini düşürürken, ghrelin (açlık) hormonu seviyesini artırdığı yapılan çalışmalarda gösterilmiş. Ancak sadece yetersiz uyku değil aynı zamanda fazla uyku da vücudun metabolik dengesini bozma potansiyeline sahip olduğundan yeterli uyku metabolizma hızı için önem arz etmektedir.”
Kilo başına 30 ml su içilmeli
Vücudumuzun hayati fonksiyonlarının birçoğunda yer alan suyun yağ yakımında da gerekli bir unsur olduğunu söyleyen Uzm. Dyt. Merve Öz, “Eğer bir kişinin sağlıkla ilgili bir sorunu yoksa ve hekimi bu konuda uyarmadıysa, günlük kilo başına 30 ml su tüketilmelidir. Yani 60 kilo bir kişinin, 60 x 30 ml = 1800 ml su tüketmelidir.” Diye konuştu. Suyun metabolizma hızı üzerindeki etkisiyle ilgili olarak da Dyt. Merve Öz, şu bilgileri verdi: “14 sağlıklı yetişkine 500 ml su içirilerek, suyun metabolizma hızına etkisinin ve yağ dokusu metabolizmasına etkisinin incelendiği bir çalışmada 500 ml su içmenin %30 oranında metabolizma hızını artırdığı bulunmuştur. Su içtikten sonraki 10 dakikalık süreçte artış görülmüş olup maksimum hıza 30-40 dakika aralığında ulaşılmıştır. Bu termojenik etkinin enerji tüketimini yaklaşık 100 kj artıracağı hesaplanmıştır ve çalışmanın sonucu olarak 2000 ml su içmenin enerji tüketimini 400 kj artıracağı öngörülmüştür.”
Metabolizma hızını artırmanın olmazsa olmazı hareket
“Vücuttaki kas kütlesi arttıkça gereken enerji ve yapıtaşı ihtiyacı artacağından metabolizma hızı da artar” diye konuşan Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi’nden Uzm. Dyt. Merve Öz, “Ayrıca kas kütlesi fazla olan kişilerde hareket sırasında daha çok kas çalışacağından metabolizma hızı da fazla olur.” Dedi.
