43 yıllık Türk firması Koçak Farma’nın Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi’nde bulunan ilaç üretim tesislerinin tevsii yatırım kapsamındaki “Biyoteknolojik İlaç Üretim Tesisi”nin temeli, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık’ın katıldığı törenle atıldı. Bakan Işık, “2015 Haziran’ında bu tesis bittiğinde Türkiye ilaç sektörü çok ciddi bir kazanımı elde etmiş olacak. Böyle bir yatırımı hayata geçirmek için adım atan Koçak Farma’yı tebrik ediyorum” dedi.
Türk ilaç sanayiinin devlerinden Koçak Farma, Türkiye’nin biyoteknolojik ilaç üretimine öncülük edecek dev bir adıma imza attı. Firmanın Çerkezköy’deki üretim tesislerinin tevsii yatırımı kapsamında “Biyoteknolojik İlaç Üretim Tesisi”nin temeli gerçekleştirilen törenle atıldı. Yatırım teşviki toplamı 1.1 milyar TL’yi bulan tesisin temel atma törenine Bilim, Sanayi ve Teknoloji Başkanı Fikri Işık, Tekirdağ Valisi Ali Yerlikaya, AK Parti Tekirdağ Milletvekili Özlem Yemişçi, Namık Kemal Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Osman Şimşek, Çerkezköy Kaymakamı Metin Kubilay, TİTCK Başkanı Dr. Saim Kerman, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Bilim ve Teknoloji Genel Müdürü Doç. Dr. Cevahir Uzkurt, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Sanayi Genel Müdürü Prof. Dr. İbrahim Kılıçaslan, TİSD Başkanı Ecz. Cengiz Celayir, Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Maksut Coşkun, İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ahmet Oğul Araman, Marmara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Gülden Omurtag, İstanbul Ecza Koop Başkanı Ecz. Rafet Şahin ve diğer sektör temsilcileri katıldı.
“Ekonomimin Temeli Üretim”
Temel atma töreninde konuşan Koçak Farma CEO’su Dr. Hakan Koçak, Koçak Farma Biyoteknolojik İlaç Üretim Tesisi’nin temel atma töreninde dahil olduğu jenerasyonun “ekonomimin temelinin üretim olduğu” bilinciyle eğitildiğini belirterek, “İlkokulda kutladığımız Yerli Malı Haftası’nda ‘Yerli malı yurdun malı, herkes onu kullanmalı’ sloganıyla yerli üretimin önemi vurgulanırdı. Bugün de dünya, ulaşım ve iletişim olanaklarındaki gelişmelerle global bir köy haline gelmesine rağmen ekonominin kuralları değişmemiştir” dedi.
Bugünün koşullarında katma değeri yüksek, teknolojik ve yenilikçi ürün üreten ülkelerin ihracat olanakları ile dış ticaret fazlası verirken, sanayide yapısal değişikliğini gerçekleştiremeyen ülkelerin ise dış ticaret açığı nedeniyle ekonomik sorunlar yaşadığına dikkat çeken Koçak, “Türkiye’nin uyguladığı ihracatla kalkınma modeli doğru bir seçimdir. Ülkemiz son 12 yılda tarihinde görülmemiş bir kalkınmayı gerçekleştirmiş ise de, sanayimiz başarması gereken yapısal değişimi gerçekleştiremediğinden cari açık ekonomimizin en kırılgan yanı olma özelliğini sürdürmektedir. Örneğin; Türkiye ilaç sanayi yüksek katma değerli, ileri teknoloji gerektiren ilaçlarda tamamen ithalata bağımlıdır. Türkiye 2013’de 818 milyon dolar ilaç ihraç etmiştir. 2013’de ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 18.2’dir. İlaç sanayinin global standart ve kalitede katma değeri yüksek yenilikçi ürünler üretmeden, mevcut teknoloji ve konvansiyonel ilaçlarla sektörel dış ticaret açığını negatiften pozitife dönüştürmesi mümkün görünmemektedir” diye konuştu.
1.1 Milyar TL’lik Teşvik
Koçak, Koçak Farma’nın Türkiye’nin “Vizyon 2023 Stratejik Planı” doğrultusunda geleceğin ilaçlarına yönelik araştırma, inovasyon etkinliklerini yürütmek amacıyla Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndan onaylı Ar-GE merkezini kurduğunu kaydetti. Ar-Ge merkezinde 70 civarında uzman ve bilim insanı, yeni moleküller ve biyoteknolojik ürünlerle ilgili çalışma yaptığının altını çizen Dr. Koçak, şunları söyledi: “Özellikle Rekombinant DNA teknolojisi (klonlama) yöntemiyle analog insülinler, monoklonal antikorlar (MAB), bakteriyel ve viral aşılarla ilgili çalışmalar, biyoteknoloji konusunda deneyimli üniversiteler ve yabancı araştırma merkezleri ile işbirliği içinde yürütülmektedir. Ar-Ge ve pilot üretim çalışmalarının sanayi üretimine dönüştürülmesi için Şirketimiz Çerkezköy OSB’de 684 milyon 889 bin TL sabit yatırım tutarında 302 bin 400 litre/yıl biyoteknolojik ilaç üretimi için Sağlık Bakanlığı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun proje onayına istinaden Ekonomi Bakanlığı’ndan ‘Öncelikli Yatırım Teşviki’ almıştır. Ekonomi Bakanlığı’ndan alınan 416 milyon TL tutarlı büyük ölçekli yatırım ile birlikte yatırım teşviki toplamı 1.1 milyar TL’ye ulaşmıştır. İlaç sanayinin geleceğini oluşturan ve dünyada sınırlı sayıda çok uluslu şirketin tekelinde olan biyoteknoloji konusundaki bu yatırım, ülkemizde biyoteknolojik ilaç üretimine öncülük edecek ve yeni yatırımları teşvik edecektir.”
Ödüllü Projeler
Dr. Koçak, bugüne kadar gerçekleştirdikleri yenilikçi ve ileri teknoloji gerektiren projelerle ilaç sanayinin gelişimine katkı sağladıklarını söyleyerek, yaptıkları ve çeşitli ödüllere değer görülen çalışmaları maddeler halinde şöyle özetledi: “2010 yılında oluşturduğu ‘Onkoloji İlaçları ve Ham Maddelerinin Yerli Üretimi Projesi’ ile dünyada ilk kez yaklaşık 68 onkoloji ilacının tek çatı altında üretimini gerçekleştirip ilaçta dışa bağımlılığı azaltmış, Avrupa Birliği ülkeleri dahil 40’dan fazla ülkeye ihraç ederek ulusal ekonomimizin ihracat hedefini desteklemiştir. 2012 yılında oluşturulan ‘Kanda Pıhtılaşmayı Önleyen Biyoteknoloji Ürünü Enoksaparin Sodyum etken Maddesi ve Bitmiş Ürün Üretimi Projesi’ ile de Türkiye’de üretilen ilk biyoteknolojik ilaç olan ‘Oksapar’ tıbbın hizmetine sunulmuş, ithalata bağımlılık ortadan kaldırılmıştır. Halkımızın insülin ihtiyacının tamamı ithalatla karşılandığından 2013 yılında ‘Diyabet Tedavisinde Kullanılan Biyobenzer Ürün İnsülin’in Etken Madde ve Bitmiş Ürün Olarak Üretimi Projesi’ gerçekleştirilmiştir.”
“Her Şey Türkiye İçin”
Bu projelerin TÜBİTAK-TEYDEB tarafından onaylanarak desteklendiğini ve ayrıca TÜBİTAK-TTGV-TÜSİAD Teknoloji Ödülleri ve Altın Havan gibi saygın kurumsal ödüllere layık görüldüğüne vurgu yapan Dr. Koçak, bu sene yürüttükleri “Akıllı Molekül Biyobenzer Ürün Rituximab’ın Etken Madde ve Bitmiş Ürün Olarak Üretimi Projesi”nin TÜBİTAK TEYDEB tarafından onaylanarak desteklendiğini belirtti. Dr. Koçak, Türkiye ilaç sanayinin yapısal dönüşümüne öncülük ederek yüksek katma değerli inovatif ürünler üretmek istediklerini ifade ederek, ihracatla sektörel dış ticaretin ekonomik büyümeye etkisini negatiften pozitife çevirmek, ülkemizin Vizyon 2023 Stratejik Planı çerçevesinde bölgesel Ar-Ge ve teknolojik ilaç üretim merkezi olma hedefine katkıda bulunmaya çalışacaklarını söyledi. Konuşmasının sonunda Bakan Işık ve katılımcılara teşekkür eden Koçak, “Her şey, varlığımızı borçlu olduğumuz Türkiye için” diyerek konuşmasını sonlandırdı.
600 Milyon Dolara Mal Olacak
Koçak’ın konuşmasının ardından Koçak Farma Dış İlişkiler ve İş Geliştirme Direktörü Cem Koçak tarafından firmayı tanıtan bir sunum yapıldı. Onkoloji alanında 68 ürün ruhsatına sahip olduğun ifade eden Koçak, onkoloji alanında Türkiye’nin bütün ihtiyacını karşılayacak kapasitede olduklarının altını çizdi. Geliştirdikleri projeler ve layık görüldükleri ödüllere dair kısa bir bilgi veren Koçak, üretim tesislerinin Avrupa GMP Sertifikası’na sahip olduğunu belirtti. Biyoteknolojik ilaçların konvansiyonel ilaçlara göre artık daha fazla talep gördüğünü ifade eden Koçak, Türkiye’nin ilk biyoteknolojik ilacın firmaları tarafından üretildiğini kaydetti. Koçak, temeli atılan ilk kısmı 17 bin metrekare alanda yapılan tesisin, toplamda 30 bin metrekare kapalı alana sahip olacağını ve 2015 yılı Haziran ayında bitirileceğini kaydetti. Koçak, tesis tamamlandığında 600 milyon dolara mal olmuş olacağını ve tesiste insülinler, monoklonal antikorlar, çeşitli aşıların üretileceğini sözlerine ekledi.
Bakan Işık’tan Koçak Farma’ya Teşekkür
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Başkanı Fikri Işık ise, açılış konuşmasına, “Ülkemiz, Tekirdağ ve Çerkezköy için son derece önemli bir hizmetin temel atma töreni için aranızda bulunmaktan son derece mutluluk duyuyorum” diyerek başladı.
Bakan Işık, şimdilik 200 milyon dolar, tamamlandığında ise 600 milyon dolara mal olacak tesisin Türkiye için hayırlı olması dileğinde bulunarak, “2015 Haziran’ında bu tesis bittiğinde Türkiye ilaç sektörü çok ciddi bir kazanımı elde etmiş olacak. Böyle bir yatırımı hayata geçirmek için adım atan Koçak Farma’yı tebrik ediyorum” diye konuştu.
Biyoteknolojik ilaç üretimi işine girmenin bir kahramanlık olduğunun söyleyen Bakan Işık, biyotekonoji gibi gelecek açısından son derece stratejik öneme sahip bir alana yerli bir firmanın yatırım yapmasının ayakta alkışlanması gerektiğini belirtti. Bakan Işık, Türkiye’nin yüksek teknoloji üretimi yapması gerektiğini ifade ederek, “İşte en yüksek teknoloji burada. Türkiye’nin katma değerli, ihracatını artıracak üretimi yapması lazım, bu tesis ise bunları yapacak. Hakan beye ve çalışma arkadaşlarına bizim teşekkür borcumuz var. İyi ki varsınız. İyi ki bu yatırımları yapıyorsunuz. İyi ki Türkiye güveniyorsunuz. Şimdiye kadar Türkiye’ye güvenen hiç kimse hiç pişman olmadı” diye konuştu.
“Yatırımlar Devam Etmeli”
Yatırımların devam etmesi gerektiğini kaydeden Bakan Işık, “Bu yatırımların biyoteknolojik ilaç alanında verilen mücadelenin önemini bilenler için ayrı bir yeri olduğunu söylemek istiyorum. Böyle bir pazarda Türkiye’nin iddialı bir şekilde var oluyor olması hepimiz için son derece olmalı. Bu taşın altına bırakın elini, başını, gövdesini koyan girişimcilerin her türlü desteklenmesi lazım. Geçen hafta ilaç sanayini desteklemek için neler yapabileceğimizi konuşup sektörün önerilerini aldık. Uzun vadeli ilaç alım anlaşmasından süreçlerin kısaltılmasına kadar birçok konuda yoğun çalışmalar yaptık. İlerdeki günlerde Ekonomi Koordinasyon Kurulu’nda yerli ilaç sanayiin sorunlarına yönelik bir sunum yapıp değerlendireceğiz. Bu çalışmanın sonucunda yerli ilaç üreticilerinin sorunlarına çözüm bulmuş olacağımıza inanıyorum” dedi.
“Cari Açığı Azaltmak İçin Yeri Üretim Desteklenmeli”
İlaç sektörüne yönelik verilen teşvikleri anlatan Bakan Işık, şunları söyledi: “Yerli üretimi artırmazsak sürdürebilir bir ilaç politikası konusunda çok zorlanacağız. Bu açıdan arkadaşlarımızın yaptığı bu yatırımı son derece önemsiyoruz. Türkiye kendi yatırımlarını kendi tasarrufları ile yapamıyor. Büyümede yavaşlama pahasına cari açığı azaltma yönünde girişimlerde bulunduk. Cari açığı ortadan kaldırmak için yerli üretimi artırmak lazım. Türkiye’de üretimi en zor alanlardan biri ilaç üretimi ve özelikle biyoteknolojik ilaç üretimidir. İlaç ihracatında Türkiye’nin aldığı pay binde 1,6. İlaçtaki ihracatımız normal ihracatımızın çok gerisinde. Bunu kapatmamız lazım. Bunu kapatmak için üretim yapıp dışarıya satmak zorundayız. Türkiye’nin bu hedefleri yakalaması gerekiyor. İlaç üretimi konusunda agresif olacağımızı söylemiş ve bu konuda gereken adımları atacağız. Ar Ge’nin bilimle en az kesiştiği alanlardan birisi tıp alanı. Maalesef tıpla Ar Ge alanları arasında kesişme az. Adeta iki ayrı küme gibi. 100 milyon dolar bütçeyi tekno yatırım için Ar-Ge’ye ayırdık. Bu kaynağı kullanılmasını istiyoruz. Yeni teşviklerde ilaç sektörü yatırımlarına öncelik verildi.”
İlaç Sektörü Strateji Belgesi ve Eylem Planı’nı hazırlandıklarını ve yakın bir zamanda yayınlanmasını beklediklerini söyleyen Bakan Işık, yatırımda yapan Koçak Farma’ya tekrar teşekkür ederek, hayırlı olması temennisinde bulundu.
Bakan Işık’a temel atma töreninden önce Koçak Farma Yönetim Kurulu Başkanı Ender Koçak tarafından bir teşekkür plaketi takdim edildi. Tesisin temeli Bakan Işık, firma yetkilileri ve davetliler tarafından birlikte atıldı. Davetliler daha sonra Koçak Farma’nın mevcut tesislerini gezdi.