D vitamini eksikliği, kas ve iskelet sistemi ağrıları, kalp rahatsızlıkları, uyku bozuklukları ve depresyon gibi birçok bedensel ve ruhsal rahatsızlık ile ilişkili olduğu düşünülen bir sorun. Çağımızın hastalığı depresyon, en az 2 hafta boyunca ve günün büyük bölümünde olan mutsuzluk, isteksizlik, hayattan zevk alamama, uyku ve iştah değişiklikleri, enerji düşüklüğü, odaklanmakta zorlanma gibi belirtiler ile kendini gösteriyor. Psikiyatri uzmanı Dr. Alime Burçin Şimşek depresyonun birçok etkene bağlı olabileceği gibi, vitamin eksikliklerinin de bu bozukluk üzerinde etkisi olduğunu ifade ediyor.
Kadınlarda daha yaygın
Yapılan bilimsel çalışmalarda, depresyon hastalarının D vitamini düzeylerinin sağlıklı bireylere göre anlamlı düzeyde düşük olduğu görülürken, halk arasında mutluluk hormonu olarak da bilinen serotonin hormonunun kişilerin güneş ışığına maruz kalması durumunda yükseldiği de belirlenmiştir. Ülkemizde yapılan çalışmalarda ise %74’e varan oranlarda D vitamini eksikliği olduğu görülmüştür. Hatta, Ege Bölgesi’nde yaşayan yetişkinler üzerinde yapılan bir araştırmada bu oran erkeklerde %66 iken, kadınlarda %79 olarak ölçülmüştür.
D Vitaminini artırmak için güneşlenin
D vitamini, ciltte güneş ışınları etkisiyle sentezlenebildiğinden, uzmanlar vücudun %25’lik bir kısmının haftada 3 gün, 15’er dakikalık süreler ile güneşlendirilmesini tavsiye ediyor. Diğer vitaminlerin aksine, direkt beslenme yoluyla alınması daha zor olan D vitamini, güneş ışığı yoluyla %90 oranında sentezlenirken, güneş ışığı ile desteklenmemesi halinde ise tüketilen besinlerden ancak %10 oranında alınabiliyor.
Hangi gıdaları tüketmeliyiz?
Doğal yollardan D vitaminini arttırmak için, D vitamini içeren yağlı balıklar (somon, sardalya ve uskumru gibi), süt ürünleri ve yumurta gibi hayvansal gıdalar yeterli miktarda tüketilmeli.
Dışardan D Vitamini takviyesi mümkün mü?
Doğal yollar dışında, dışardan D vitamini takviyesi alınması gereken durumlarda sağlık profesyonelleri tarafından uygulanan yapay ışık terapileri ve vitamin takviyeleri tedavide kullanılmakta. Elbette ki ruh sağlığımızın beden sağlığından ayrı düşünülemez. Yapılan çalışmalar D vitamini eksikliğini gidermenin Covid-19 ile ilgili riskleri de azaltabileceğini bildiriyor.
Özellikle karlı, yağışlı ve kapalı havalarla geçen, güneşe hasret kaldığımız bu günlerde kendinizi her zamankinden daha yorgun, enerjisiz, isteksiz ve mutsuz hissediyorsanız D vitamini eksikliği ile karşı karşıya olabilirsiniz.
Psikiyatri Uzmanı Dr. Alime Burçin Şimşek; hem kendimiz, hem de sevdiklerimizin ruh ve beden sağlığını desteklemek için D vitamini eksikliklerimizin giderilmesine dikkat edilmesi gerektiğini belirtiyor.