Çocuklarda işitme kaybı şüphesi halinde vakit kaybetmeden işitme testi yaptırmak kritik önem taşıyor. Uzmanlar cerrahi ya da medikal müdahalenin yetersiz olduğu durumlarda, işitme cihazı kullanımının çocukların iletişim becerileri ve mental gelişimi özelinde son derece olumlu sonuçlar ortaya koyduğuna dikkat çekiyor.
Çocuk sağlığı konusunda üzerinde titizlikle durması gereken konu başlıklarından bir tanesi de hiç kuşkusuz işitme sağlığı olarak karşımıza çıkıyor. Doğumdan itibaren çocukların işitme sağlıklarının yakından izlenmesi, ileri yaşlarda daha büyük sorunlar yaşanmaması adına kritik önem taşıyor. Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan May İşitme Cihazları Uzmanı Odyolog Mehmet Tarık Kaya, Sağlık Bakanlığı’nın öncülüğünde Türkiye’de yeni doğan bebeklere işitme testi yapıldığını hatırlattı. Kaya, “Yenidoğan işitme taraması bebekteki işitme durumunu tanımlamak için çok güvenilir ve doğru bir yöntemdir. Ancak bebek ilk tarama testini geçemediğinde bu onun işitme kayıplı olduğunun tespiti için yeterli değildir. İşitme taraması belirlenen bir süre sonra tekrarlanır. Yine başarısız olursa kısa bir süre sonra tekrar test yapılır ve bebek bu testi de geçemezse o zaman daha ileri bir işitme değerlendirmesinin yapılması gerektiği belirtilir. Bu durumla birlikte sık periyotlarla doktor ve odyolog tarafından takip edilen bebeğin en geç 3. ayında detaylı bir işitme değerlendirmesinin tamamlanması gerekmektedir” dedi.
Çocuklarda işitme problemlerine neden olan faktörler
Bebek ve çocuklarda ortaya çıkabilecek işitme sağlığı problemlerinin pek çok farklı nedeni olabileceğini ifade eden Kaya, “Erken doğum, düşük doğum ağırlığı, doğumda oksijensiz kalma, yenidoğan yoğun bakım ünitesinde kalma, annenin gebelikte geçirdiği enfeksiyonlar, doğum travmaları, kan değişimi gerektirecek düzeyde yenidoğan sarılığı, iç kulakta hasara neden olan ototoksik ilaçların kullanımı ve genetik faktörler bu nedenler arasında sayılabilir” dedi.
Hangi belirtilerle ortaya çıkıyor?
İşitme kaybı olan çocukların ne kadar erken tanılanır ve müdahale edilirse yaşıtlarıyla arasında oluşan gelişimsel farklılıkların da en hızlı şekilde kapatılabileceğini aktaran Kaya, bebeklik ve çocukluk döneminde ortaya çıkabilecek işitme kaybı belirtilerini ise şu şekilde sıraladı: “6 aylıktan sonra seslerin kaynağına bilinçli bir şekilde dönmezler.1 yaşına kadar ‘anne’ veya ‘baba’ gibi basit tekli kelimeleri söyleyemezler. Konuşma, yaşa uygun gelişmez veya konuşmada bozukluklar meydana gelir. Sık sık ‘he, ne dedin?’ derler. TV sesini çok fazla açarlar” Kaya ayrıca, çocukların mümkün olduğunca aşırı gürültülü ortamlarda uzun süreler bulunmamasını, eğer kalınıyorsa da bu süreler boyunca kulak koruyucuların yani özel kulak kalıbının kullanılmasını tavsiye etti.
Kişiye özel kulak koruyucu temin edilebilir
Okula başlamadan önce veya işitmeyle ilgili herhangi bir soru işareti oluştuğunda ailelerin vakit kaybetmeksizin çocuklarına işitme testi yaptırmaları gerektiğini söyleyen Odyolog Mehmet Tarık Kaya, “Medikal veya cerrahi tedavisi olmayan işitme kayıplarında işitme cihazı kullanımı işitme kaybının oluşturduğu engelleri ve iletişim problemlerini ortadan kaldırmaktadır. Doğru işitme cihazını seçmek işitme kaybı derecesine ve çocuğun işitme ihtiyaçlarına bağlıdır. İşitme cihazlarının yeterli gelmediği ileri ve çok ileri derecedeki işitme kayıplarında ise koklear implant en uygun çözümü oluşturmaktadır. May İşitme Merkezlerimizde hem standart pediatrik kulak koruyucuları hem de kişiye özel yapılan kulak koruyucuları bulunmaktadır” dedi. Kaya mevcut işitme cihazlarına ek olarak kablosuz FM ve mikrofon sistemlerinin de işitme sorunu yaşayan çocuklar ve ebeveynleri arasında iletişimi kolaylaştırdığı bilgisini verdi.