İlkbahar çok hızlı geldi. Bu dönemde gözlerinizin kaşınıyor, sulanıyor ve sürekli kızarıyorsa dikkat edin. Konjonktivit olmuş olabilirsiniz.
Alerjik bünyeli kişilerde daha fazla görülen ve zamanında tedavi edilmediğinde görme problemlerine yol açabilen konjonktiviti Hisar Intercontinental Hospital Göz Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü Uzmanı Op. Dr. Faruk Eroğlu ile konuştuk.
Konjonktivit nedir?
Gözlerin beyazlar ve göz kapaklarının iç kısmında zarlarını kaplayan bölgenin kızarıklık ve iltihabıdır. Alerji, konjonktivitlerin en önemli nedenidir. Özellikle bahar alerjisi ve herhangi bir maddeye karşı alerjisi olanlarda çık sık göz kanlanmaları olur. Kimyasal maddeler ve romatizma gibi altta yatan hastalıklar da önemli bir rol oynayabilir. Ancak hızlı gelişen ve gözde ani kanlanma ve çapaklanma ile seyreden konjonktivitlere genellikle, bir virüs ya da bir bakteri enfeksiyonu neden olur.
Belirtileri nelerdir?
•Gözlerde kızarıklık: Konjoktivitin tipik belirtilerinden biridir. Gözdeki iltihaba bağlı konjonktiva damarlarının şişerek ödem oluşmasından kaynaklanır. Hemen tespit ve tedavi edilirse göze, görme hasarı gibi kalıcı zararlar vermez.
•Şişmiş, kırmızı göz kapakları: Genellikle tek gözde başlayan bu belirtiler birkaç gün içerisinde diğer gözde de görülmeye başlar. Göz kapaklarının şişmesi bakteriyel ve alerjik konjonktivitte daha yaygındır.
•Gözlerde sulanma: Viral ve alerjik konjonktivit normalden daha fazla gözyaşı üretimine ve gözlerde sulanmaya neden olur.
•Kaşıntı ve gözlerde yanma: Özellikle alerjik konjonktivitin en tipik belirtisidir. Buna bağlı olarak hastalar gözlerini sürekli ovalarlar ve bu durum hastalığı daha da şiddetlendirir.
•Çapak oluşumu: Viral ve bakteriyel konjonktivitte yaygın bir belirtidir. Çapak rengi yeşil-sarı olduğunda bakteriyel konjonktivitin habercisi olabilir.
•Işık Hassasiyeti: Konjonktivit ışığa hafif hassasiyete neden olabilir. Görme değişiklikleri, şiddetli ışık hassasiyeti ya da şiddetli ağrı gibi ciddi belirtiler konjonktivitin ilerleyerek kornea tabakasında enfeksiyonun başladığının habercisi olabilir. Bu durumda tekrar hekim muayenesi gerekir.
•Kulak bölgesinde şişlikler: Viral göz enfeksiyonlarında (adenoviral konjonktivit) göz kapaklarında şişlikle birlikte, kulak önünde şişlikler ve konjonktiva altı kanamaya bağlı hastalar arasında paniğe yol açan tablolar olabilir.
•Boğaz ağrısı ve burun akıntısı: Çocuklarda ateş, boğaz ağrısı ve burun akıntısı görülebilir.
Bulaşıcı mıdır?
Viral ve bakteriyel konjonktivit son derece bulaşıcıdır. Kolayca yetersiz el yıkama yoluyla veya konjonktivit hastalığı taşıyan birinin kullandığı havlu gibi bir eşyanın paylaşımıyla bulaşır. Öksürme ve hapşırma da bulaşma yollarındandır. Çocuklar kısa bir süre için okul ya da gündüz bakım dışında kalmalıdır. Mevsimsel polenler, hayvan tüyü, kozmetik, parfüm, çamaşır suyu, mobilya cilası gibi kimyasal ve sıvılardan kaynaklanan konjonktivitler bulaşıcı değildir.
Tanı nasıl konulur?
Hekim muayenesinde özellikle biyomikrokobik muayenede konjonktivit kolayca tanınabilir. Önemli olan neye bağlı konjonktivit olduğunu saptamaktır. Buna göre tedavi düzenlemesi yapılır. Tanı doğru olmazsa tam iyileşme sağlanamaz ve başka komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Bazı durumlarda göz akıntısının nedenini belirlemek için örnek alınması gerekir.
Kalıcı konjonktivit başka hastalıkların habercisi olabilir mi?
Kalıcı konjonktivit vücutta altta yatan romatoid artrit, sistemik lupus eritematozus gibi romatizmal hastalıkların belirtisi olabilir.
Nasıl tedavi edilir?
Alerjik konjonktivitler özellikle hızlı gelişen akut alerjik konjonktivit tedaviye hızlı cevap verirler. Kronik konjonktivitlerde uzun süreli bazen birkaç ay tedaviye devam etmek gerekir. Bakteriyel enfeksiyondan kaynaklanan konjonktivitlerin tedavisinde antibiyotik göz damlalarının 1 hafta kullanılması yeterlidir. Tedaviye başladıktan 2-3 gün sonra bulaştırıcılık kaybolur ve hasta rahatlar. Ancak tedaviyi 1 haftaya tamamlamak gerekir. Çoğu viral konjonktivitlerin tedavisinde direkt etkili bir ilaç yoktur. Daha çok rahatlatıcı ilaçlar kullanılır. Soğuk kompres faydalıdır. Antibiyotikli damlalar ile ikincil bir bakteriyel enfeksiyon oluşması engellenir. Tedavisi sırasında düzenli kontroller gerekir. Bu kontrollerde herhangi bir komplikasyon oluşmuşsa ek tedaviler uygulanır. Bakteriyel konjonktivitte tedavi ile belirtiler ortadan kalkarsa 24 saatte günlük hayatınıza dönebilirsiniz. Viral konjonktivitte ise bulaşıcılık çok yüksek olduğu için hekiminize danışın. Özellikle kontakt lens kullanan hastaların derhal kontak lensleri her iki gözden çıkarmaları gerekir. Lens kullanımı enfeksiyonun göze yerleşmesini kolaylaştır ve başka komplikasyonlara yol açar.
Konjonktivitten kurtulmak istiyorsanız…
•Hekiminiz verdiği ilaçları düzenli olarak kullanın.
•Ağrıyı azaltmak ve iltihaplanmayı önlemek için soğuk veya sıcak kompres uygulayın.
•Enfeksiyon yayılmasını önlemek için her iki gözünüzü de temizlerken farklı pamuk kullanın.
•Göz alanını içerden dışarıya doğru silerek temizleyin.
•Göz bölgenize dokunmayın.
•İlaçları kullandıktan sonra ellerinizi sık sık yıkayın.
•Havlu gibi ortak eşyaları kullanmayın.
•Özellikle toplu taşıma araçları gibi ortam kullanım alanlarından mümkün olduğunca uzak durun.
•Enfeksiyon yaşadığınız dönemde kullandığınız herhangi bir makyaj malzemesi varsa mutlaka atın.