Duruş bozuklukları kadınlarda boyun-sırt, erkeklerde ise bel ağrılarının önemli nedenlerinden. Bu ağrılardan kurtulmanın yolu ise basit egzersizlerle duruş bozukluğunu düzeltmekten geçiyor.
Halk arasında dik ya da sağlıklı duruş olarak tabir edilen düzgün duruşun, kasların en ekonomik olarak çalıştığı durum olduğunu belirten Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Demet Parlar, egzersizin önemine vurgu yaptı.
Parlar, “Bu duruşta baş önde durmamalı, omuzlar öne doğru dönmemeli, karın çok öne gelmemeli. Bu nedenle fizik tedavi sırasında düzgün duruş eğitiminin yanı sıra boyun, sırt, bel, karın ile bacak kaslarını güçlendirmeye ve esnetmeye yönelik bir egzersiz programı verilmesi önemli. Yaşam boyu düzenli olarak yapılacak bu egzersizlerle, boyun, sırt ve bel ağrısına neden olan omurga sorunlarından korunmak amaçlanıyor” dedi.
DURUŞ BOZUKLUĞUNUN SEBEBİ TESPİT EDİLMELİ
Duruş bozuklukları bazı kas-iskelet ve sinir sistemi hastalıklarına bağlı olabildiği gibi, genelde çocuklukta başlayan yanlış duruş alışkanlığına ve ileri yaşlarda ergonomik olmayan ortamlarda çalışmaya bağlı olarak da görülebiliyor. Bu nedenle duruş bozukluklarında öncelikle altta yatan nedenin tespit edilmesi gerekiyor.
KREŞLERDE DOĞRU DURUŞ EĞİTİMİ VERİLMELİ
Demet Parlar’ın verdiği bilgiye göre, çocuklara doğru duruşu öğretebilmek için onların oyun alanlarını, omurgayı dik tutacak biçimde planlamak gerekiyor. Örneğin çalışma masalarının ergonomik olması, sandalyenin destekli olması, masa ile iskemle yüksekliğinin uygun olması omurga sağlığı için önemli. Özellikle hem çocukların hem de gençlerin yatakta veya koltuğa oturarak, bağdaş kurarak laptop kullanması kötü duruş alışkanlığını yerleştiren önemli yanlışlardan biri. Masada veya koltukta mutlaka sırt dik durmalı, bel ve sırt desteği olmalı.
ERGENLİK DÖNEMİNDEKİ HATALAR
Parlar, “Ergenlik döneminde memeleri büyümeye başlayan genç kızlar bu durumdan utandıkları, uzun boylular ise bir anlamda vücutlarını saklamak için kambur durma alışkanlığı ediniyor. Bu duruş, ilerleyen yıllarda da kalıcı hale geliyor. Bu nedenle özellikle ergenlik döneminde anne babaların ve öğretmenlerin çocukları dik durmaya teşvik etmesi gerekiyor. Onları cinsel gelişimlerinden rahatsızlık duymamaları gerektiği, bunun güzel bir olay olduğu konusunda ikna etmeliler” diye konuştu.
ÇOCUĞA KÜÇÜK YAŞTA SPOR ALIŞKANLIĞI KAZANDIRILMALI
Düzenli olarak yapılan spor, omurgayı destekleyen kasların kuvvetli ve esnek olmasını sağlıyor. Bu nedenle çok küçük yaştan itibaren çocuklara spor alışkanlığının kazandırılması önemli. Yüzme, bisiklete binme, tenis ve jimnastik, omurga sağlığı üzerinde olumlu etkiye sahip sporların başında geliyor. Yanlış duruş alışkanlığı, birçok rahatsızlığa da zemin hazırlıyor. Kaslarda oluşan zayıflıklar, gerginlik ve kısalıklar yumuşak dokularda ve eklemlerde incinmeleri, zorlanmaları kolaylaştırıyor. Bu nedenle hem sporla hem de özel egzersizlerle omurgayı destekleyen kasların yanı sıra, kol ve bacak kaslarını da güçlü ve esnek tutmak önem taşıyor.
EN ÖNEMLİ NEDENLERİNDEN BİRİ DE FAZLA KİLO
Karın bölgesinde toplanan yağ, hareketsiz yaşama, karın kaslarının zayıflamasına ve bel çukurunun artmasına yol açıyor. Bu da omurganın sağlıklı duruşunu bozuyor ve sırtta kamburlaşmaya neden oluyor.
FİZİK TEDAVİYLE AĞAÇ HER YAŞTA EĞİLİR
Yanlış duruş, ilerleyen yaşla birlikte yalnızca boyun, sırt ve bel ağrılarına neden olmakla kalmıyor, omuz ve çene eklemlerinde de incinmeleri kolaylaştıran önemli bir risk faktörü haline geliyor. “Bu nedenle bel, boyun, sırt, omuz ve çene eklemi ağrısı olan hastaların tedavisinde duruş egzersizleri ve eğitimi, tedavinin ayrılmaz bir parçası olmak zorunda” diyen Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Demet Parlar, yapılması gereken egzersizler ve alınacak önlemler hakkında şu bilgileri verdi:
“Bel, boyun, sırt, omuz ve çene ekleminde sorunu olan hastaların tümüne ağrıları geçtikten sonra, tedavi sırasında veya sonrasında duruş eğitimi ve egzersiz programı verilmeli. Eğer kemik, sinir ve eklem kökenli bir sorun, başka bir deyişle altta yatan nörolojik, romatolojik bir hastalık ya da omurgada yapısal bir bozukluk yoksa yanlış duruş, egzersiz ve eğitimle her yaşta düzeltilebiliyor.
KISA BİR MOLA YETERLİ
Temel egzersizler için en az 10-15, en fazla ise 30 dakika yeterli. Ayrıca her meslek grubundan ve her yaştan hastanın yapabileceği mola egzersizleri 2-3 dakikalık bir zaman diliminde bile uygulanabiliyor. Tabii ki yapılan işe bağlı olarak saat başı veya 2 saatte bir kısa molalar vermek gerekiyor.
MOLALARDA YAPILABİLEN GÜNLÜK YAŞAM EGZERSİZLERİ
Bu egzersizleri sabit pozisyonda, özellikle başı öne eğik olarak çalışan herkes; örneğin başta bilgisayarı yoğun kullanan ofis çalışanları olmak üzere, uzun süre araç kullananlar, yemek ve temizlik yapan ev hanımları, teriler ve öğrenciler mutlaka yapmalı.
SAĞLIKLI DURUŞ MODELİ
– Ayakta; çene ve omuzlar geride, karın içeride olmalı. Böylece vücut için yerçekimi ekseninin kulak, omuz, kalça, ayak bileğinin aynı çizgi üzerinde olması sağlanıyor. Bu da eklemler ve kaslar için en uygun ve sağlıklı duruşu oluşturuyor.
– Bilgisayar karşısında otururken bilgisayar monitörü göz seviyesinde; kulak, omuz ve kalçanın aynı hizada, sırt ve belin ise destekli olması gerekiyor.
MOLA EGZERSİZLERİ
-Gözler karşıda, çene yere paralel durumdayken omuzlarınızı geriye alın; karnınızı içeri çekin, çenenizi geriye doğru hareket ettirin ve 5 saniye bekleyin.
-Çalışmaya kısa bir mola verip boynunuzu önce sağa sonra sola yatırın, her hareketin son noktasında 5 saniye bekleyin. Daha sonra boynunuzu önce sağa sonra sola çevirin. Aynı şekilde her hareketin sonunda kasınızın iyice esnemesi için 5 saniye bekleyin.
-Sandalyede otururken iki elinizi önde birleştirin. Önce öne doğru, arkasından da aynı hareketle arkaya doğru esneyin. Bu hareketi ayak uçlarınıza eğilerek ve yukarı uzanarak da tekrarlayın. Yine her hareketin sonunda 5 saniye kadar bekleyin.
-Ellerinizle dizlerinizi tutup oturur pozisyondayken kendinize doğru çekip bırakın.
-Belinizi geriye doğru esnetin. Aynı hareketi arada ayağa kalkarak da tekrarlayın.
-Her molada 3-4 dakikalık egzersiz yapın. Gün içerisinde yaptığınız işin yoğunluğuna göre 3-5 kez tekrar edin. Egzersizler sırasında rahat nefes alıp verin, nefesinizi tutmayın. Ağrınız olursa hareketi bırakın ve doktorunuza danışın.”