Kaliteli bir uykunun anahtarı: Kırmızı Altın Tarihçesi binlerce yıl öncesine dayanan dünyanın en değerli bitkisi Safran, uzun yıllardır çeşitli kültürlerde hem tıbbi hem de mutfak kullanımlarında önemli bir yere sahiptir. Safranın, özellikle uyku düzeni ve stres yönetimi üzerindeki faydaları bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Aynı zamanda bağışıklığı da destekleyen safran bitkisi, çok değerli olması ve insan sağlığına sunduğu faydalar nedeniyle “kırmızı altın” olarak da anılıyor.
Tüm dünyada yapılan farklı klinik araştırmalar, en pahalı bitkisel içeriklerden biri olan safranın, uykusuzlukla mücadelede de çok etkili bir kaynak olduğunu ortaya koydu. Dünyada en çok Türkiye’nin yanı sıra İspanya, İtalya, İran vb. ülkelerde yetiştirilen ve çok değerli antik bir bitki olan safran, özellikle biyoaktif bileşenleri nedeniyle, gıda olarak ve besin takviyesi ürünlerin üretiminde kullanılan oldukça değerli bir besin kaynağı. Bu özellikleriyle bazı kültürlerde “kırmızı altın” olarak da anılıyor. Nitekim bir kilo safran elde etmek için yaklaşık 150.000 bin çiçek toplanması gerekiyor.
Uykusuzluğa karşı “kırmızı altın” safran
Günümüzde gıda takviyelerinde önemli bir etken madde olarak kullanılmaya başlanan Safranın uyku üzerindeki etkileri aslında yüzyıllardır bilinmektedir. Safran, içerisinde bulunan kimyasal bileşikler sayesinde sakinleştirici bir etki sağlar. Bu etki, uyku süresini düzenlemeye ve kaliteli bir uyku sağlamaya yardımcı olur. Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. İsmet Melek, uyku ve stres yönetimi için tükettiğimiz gıdaların ve kullandığımız takviyelerin önemini vurguladı.
Journal of Clinical Sleep Medicine dergisinde yayımlanan, Avustralya’da bulunan Murdoch Üniversitesi tarafından yapılan araştırmaya göre, 4 hafta boyunca Affron yani Safran kullanmış 120 yetişkinin uyku kalitesinde artış olduğu görüldü. (REF 1) The Nutrients’ta yayımlanan başka bir önemli araştırmada ise 6 hafta boyunca safran kullanan kişilerin uykuya dalmasında kolaylık ve uyku kalitesinde belirgin iyileşme görüldü. (REF 2)
Safranın serotonin seviyesine etkisi
Uykusuzlukla beraber stres, modern yaşamın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir Safran, serotonin seviyelerini artırarak ruh hali üzerinde olumlu bir etki yapar. Safranın tüketimi, nörotransmitterin salınımını artırarak stresi azaltmaya ve genel bir rahatlama hissi sağlamaya yardımcı olur. İkincil etkisi ise serotonin vücut tarafından geri alımını önleyerek kullanılabilmesidir. Böylelikle serotonin seviyesinde artış görülebilir. Bu nedenle, safran stresin yol açtığı olumsuz etkilerle mücadelede doğal bir destek olarak kullanılabilir. (REF 3)
Safran nasıl kullanılmalı?
Safran, uyku ve stres yönetimi gibi konularda önemli bir bitki olarak öne çıkmaktadır. Ancak, kullanmadan önce dikkate alınması gereken bazı noktalar bulunmaktadır. Safranın yüksek kalitede, güvenilir bir kaynaktan ve eczanelerden temin edilmesi önemlidir. Kapsül formda günde 1 adet uyumadan 1 saat önce tüketilmesi ve uzman bir sağlık profesyoneline danışılması da önerilmektedir.
Siz de uykusuzluktan şikâyetçiyseniz, mutlaka bir hekime ya da eczacınıza danışmayı ihmal etmeyin.
-
Ref1 / Lopresti, A.L. & et al. An investigation into an evening intake of a saffron extract (affron®) on sleep quality, cortisol, and melatonin concentrations in adults with poor sleep: a randomised, double-blind, placebo-controlled, multi-dose study. Sleep Med, 2021; 86: 7-18. doi: 10.1016/j.sleep.2021.08.001.
-
Ref2 /Pachikian, B.D.; Copine, S.; Suchareau, M.; Deldicque, L. Effects of Saffron Extract on Sleep Quality: A Randomized Double-Blind Controlled Clinical Trial. Nutrients 2021, 13, 1473. https://doi.org/10.3390/nu13051473
-
Ref3 / Kell, G. & et al. affron® a novel saffron extract (Crocus sativus L.) improves mood in healthy adults over 4 weeks in a double-blind, parallel, randomized, placebocontrolled clinical trial. Complement Ther Med, 2017; 33: 58-64. doi: 10.1016/j.ctim.2017.06.001.
