Medikal Teknik Dergisi kasım ayı sayısında size günümüzde yaygınlaşan ve çağın hastalığı olarak nitelendirilen kanser hastalığı tedavi süreçlerini ve bu süreçlerde kullanılan cihazları araştırdık. Bu hastalığın tedavi sürecinde, radyoterapinin çok önemli yere sahip olduğunu öğrendik. Radyoterapide kullanılan en son teknolojiyle üretilmiş cihazı konunun uzmanı Prof.Dr.Mustafa Vecdi Ertekin, bizler için anlattı:
Trilogy Cihazı
- Kanser hastalığında radyoterapinin yeri çok önemlidir. Radyoterapi ile kanser hastalarına profilaktik (koruyucu) polyatif (destekleyici) ve radikal (kür alıcı, temizleyici) tedaviler yapılmaktadır. Kemoterapi öncesinde, sonrasında veya tek başına tedavi yöntemidir. Hastalığının tedavisinde kullanılmak üzere, farklı cihazlar üretiliyor. Bu cihazlar içerisinde en önemlisi Trilogy cihazıdır.
- Radyoterapi, malign neoplazi ve bazı benign hastalıların tedavisinde ionize radyasyon kullanılarak yapılan klinik tedavi yöntemidir.
- Bilgisayar teknolojisinin gelişmesine parelel olarak radyoterapi planlaması ve tedavisinde kullanılan ionizan radyasyon oluşturan eksternal radyoterapi cihazlarının teknolojisinde de gelişmeler olmuştur . bu gelişmelerle birlikte linak tabanlı cihazlar geliştirilerek TRuebeam ,Trilogy , Tomoterapi ve cyberknife gibi eksternal radyoterapi cihazları kullanılmaya başlanmıştır. Bu cihazların ortak özellikleri IMRT ve IGRT yapabilmeleridir. Bu tedavi yöntemleri ile güvenilir ,kaliteli radyoterapi yapılabilmektedir.
- Bu gelişmeler doğrultusunda hastanemiz son teknolojik özelliklere sahip rapidarc lisansıyla beraber VARİAN TRİLOGY cihazını hastane(Avrasya Hastasi) bünyesine kazandırmıştır. Gerekli alt yapısı oluşturulmuş olan cihazımız Kalibrasyon ölçümlerinden sonra Hasta alımına hazır hale getirilmiştir.
VARİAN TRİLOGY
Trilogy eksternal(dışarıdan) uygulanan radyoterapide kullanılan bir lineer Accelerator (LİNAC) yani lineer hızlandırıcıdır.
6MV ve 15MV foton (X ışını) ve 4,6,9,12,16,20 MeV elektron enerjisi üretmektedir .
Trilogy ismini donanım özellikleri sayesinde 3 farklı tedaviyi de yapabilmesinden dolayı almıştır. Bu tedaviler IMRT ,IGRT ,SRS tir.
Bu tedavilerin yanında Rapidarc lisansıyla beraber cihazımızda Modulated Arc Therapy (VMAT) de yapılabilmektedir.
Bu tedavi şekillerini kısaca özetlersek ;
Yoğunluk Ayarlı Radyoterapi (IMRT)
Vücudun bazı bölgelerinde tümör ve çevre normal dokular birbirine çok yakın olabilirler. Böyle bir durumda 3B KRT’de olduğu gibi üç boyutlu görüntüler oluşturulduktan sonra lineer hızlandırıcı tarafından üretilen ışının alan boyunca yoğunluğunun değiştirilmesi ve ayarlanması sağlanır. Bu prensiple oluşturulan tedavi tekniğine yoğunluk ayarlı radyoterapi (IMRT) denir. IMRT tekniği sayesinde tümöre istenilen yüksek doz verilirken tümör sağlam doku birleşim bölgesinde ani doz düşmesi sayesinde ve çoklu alan kullanımı ile komşu normal dokularda dozların düşük seviyede tutulması sağlanır.
Görüntü Kılavuzluğunda Radyoterapi (IGRT)
Bu yöntemle hastanın tedavi öncesinde alınan görüntüleri ile tedavi sırasında cihazdaki görüntüleme sistemleri sayesinde alınan görüntüleri karşılaştırılarak ışınlanacak bölgenin her gün uygunluğu kontrol edilir ve tedavi alanın doğruluğu sağlanır. Hasta tedavi masasındayken, kesitsel görüntü alınarak kayma hataları saptanır ve bu hatalar otomatik olarak düzeltilerek radyoterapi uygulanır. Böylece yüksek dozlar her gün aynı hedefe odaklanmış olur.
Stereotaktik Radyocerrahi (SRS) ve Stereotaktik Beden Radyoterapi (SBRT)
Radyocerrahi, tümörlerin ve bazı damarsal bozuklukların tedavisinde kullanılan bir radyoterapi tekniğidir. Bu teknikte çok yüksek dozlarda yoğunlaştırılmış iyonize radyasyon, odaklı bir ışınlama tekniği ile hedefe yöneltilir. Radyocerrahi beyindeki lezyonların tedavisinde kullanıldığında stereotaktik radyoterapi (SRS/SRT), vücuttaki lezyonların tedavisi için kullanıldığında stereotaktik vücut radyoterapisi (SBRT) adını alır. Sağlıklı dokuların maruz kaldığı radyasyon oranı en aza indirilerek birkaç seansta gerçekleştirilen radyocerrahinin tedavi sonuçları, doğru seçilmiş hasta gruplarında ve iyi bir uygulama ile cerrahi sonuçları ile eşdeğerdir.
Rapidarc
Volümetrik Yoğunluk Ayarlı Ark Tedavisi (VMAT) anlamına gelmekte olup çok kısa zamanda görüntü kılavuzluğunda yoğunluk ayarlı radyoterapi yapılmasına olanak sağlayan bir ışınlama tekniğidir. Rapidarc ile görüntü alma ve tedavi süreleri toplam 4 dakika gibi çok kısa bir sürede tamamlanabilmektedir. Cihazın hasta etrafında bir veya daha fazla dairesel olarak dönmesi ile gerçekleştirilen bu teknikte tümörün daha hassas ve yüksek dozda ışınlanması sağlanırken komşu normal dokuların da yüksek oranda korunması sağlanır.
#radyoterapi, #teknoloji, #yenilik, #ekipman, #guncel
