Bu Yeni Buluş Sayesinde Molekül Üretmek Üç Boyutlu Baskı Kadar Kolay!
İllinois Üniversitesi Kimya bölümü, Kimya profesörü ve tıp doktoru Martin D. Burke liderliğinde bilgisayar faresinin tek bir hareketiyle küçük kompleks moleküller üretebilen bir makine geliştirdi. Moleküler bir üç boyutlu baskı olarak tanımlayabileceğimiz otomatik işlemin, yeni ilaç araştırmalarını ve küçük moleküllere dayanan diğer teknolojileri büyük oranda hızlandırması bekleniyor.
Molekül üreten makine buluşu kompleks kimyanın işini kolaylaştırıyor. Bu yeni makinenin kimyaya katacakları, üç boyutlu baskıların mühendisliğe kattıklarının aynısı olacak; hız, esneklik ve herkes tarafından erişilebilirlik…
Aynı zamanda Howard Hughes Medikal Enstitüsü’nde çalışan kariyerinin başında genç bir bilim adamı Dr. Burke konuyla ilgili şunları söyledi, “Çok karmaşık bir işlemi; kimyasal sentezi basite indirgemek istedik. Sadelik otomasyona olanak sağlıyor ve dolayısıyla kapsamlı bir keşfi mümkün kılıyor. Makine bu alanda uzman olmayanlara bir molekül üretmenin inanılmaz gücünü yaşatacak.”
Molekül üreten makine dokular ve hücrelerle ilgili gizli kapaklı çalışmalar gibi biyolojik projelerin yanında ilaç araştırmaları açısından da çok önemli bir buluş. Küçük moleküller ayrıca güneş pili ve LED gibi teknolojilerin de temelini oluşturuyor.
Bu küçük yapay moleküller, doğada bulunan kompleks ve kompakt kimyasal yapılar sınıflandırmasına dahiller. Molekül üreten makine dokular ve hücrelerle ilgili gizli kapaklı çalışmalar gibi biyolojik projelerin yanında ilaç araştırmaları açısından da çok önemli bir buluş. Küçük moleküller ayrıca güneş pili ve LED gibi teknolojilerin de temelini oluşturuyor.
Küçük moleküllerin laboratuvar ortamında üretilmesinin ne kadar zor olduğu herkes tarafından bilinir. Fonksiyonunu keşfedip bir molekülün nasıl yapılacağını anlamak için iyi eğitimli bir kimyagerin bile yıllarını vermesi gereklidir. Bu yavaşlık bugüne dek küçük molekül temelli ilaçların ve teknolojilerin üretiminde önemli aksaklıklara sebep oldu.
“Şimdiye dek tıkanıklık hep sentezde olmuştur. İşleyişin yavaşladığı birçok alan var. İlaç şirketleri sentez sınırı çok yüksek olduğu için birçok molekül üzerinde hiç çalışamadı bile…”
Burke bu yeni buluşun önemini şu sözlerle açıkladı, “Şimdiye dek tıkanıklık hep sentezde olmuştur. İşleyişin yavaşladığı birçok alan var. İlaç şirketleri sentez sınırı çok yüksek olduğu için birçok molekül üzerinde hiç çalışamadı bile…” diyerek özetledi.
Burke ve ekibinin cevap aradığı ana soru şu: çok karmaşık bir şeyi alıp, onu olabildiğince basitleştirmek nasıl mümkün olur?
Grubun stratejisi kompleks molekülleri kırıp, kolayca birleştirilecek daha küçük tuğlalar haline getirmekti. Bu kimyasal tuğlaların tümü aynı bağlantı parçasına sahip olduğu için, bir çocuğun farklı şekillerdeki üst üste oturan plastik blokları birbirine bağlaması gibi tek bir basit reaksiyonla hepsi bir araya bağlanabilirler. Laboratuvarda ayrıca bu yöntemle geliştirilen bloklar da kullanıma hazır şekilde satışa sunuluyor.
Bu yazı Medikal Teknik dergisine aittir. İzinsiz kopyalanamaz.