Herhangi bir olay karşısında emin olamama ya da güvensizlik duygusu olarak tanımlanan şüphe, aşırı düzeyde yaşandığında kişi ve çevresindekilerin hayatını olumsuz yönde etkileyebiliyor.
Hemen hepimizin zaman zaman yaşadığı bu duygu kimi zaman kişiler arasında ölümle sonuçlanabiliyor. Öyle ki günümüzde kadın cinayetlerinin en büyük nedeni olarak bu tür kıskançlık paranoyaları gösteriliyor. Üsküdar Üniversitesi Etiler Polikliniği Uzman Klinik Psikoloğu Orçun Aykol, şüphenin hangi durumda paronayaya dönüşeceği, hastalık olarak kabul edilebileceğine ilişkin önemli bilgiler veriyor.
Şüphe veya kuşku, bir insanın bir olay karşısında duyduğu emin olamama veya güvensizlik duygusu olarak ifade edilir. Bir anlamda inanç ile inançsızlık arasında kalındığı durumdur şüphe. Uzm. Psk. Orçun Aykol şüphenin hangi durumlarda hastalık göstergesi olabileceğini anlattı.
“Tüm diğer psikolojik hastalıklarda olduğu gibi şüphenin de hastalık sayılabilmesi için hayatımızı büyük oranda etkilemesi, işlevselliğimizi bozması gerekmektedir. Günlük yaşamda hepimizi kuşkusuz zaman zaman bir takım şeylerden şüphelenebiliriz. Ancak bunlar hayatımızı etkilemez, o düşünceler aklımıza gelir ve gider biz günlük yaşamımızı sürdürmeye devam ederiz. Bazı bireyler ise bu düşüncelerden kurtulamaz. Akıllarında sürekli birilerinin onları kandırdığı, onlara zarar vermeye çalıştığı, gittiği restoranda zehirleneceğini, eşleri tarafından aldatıldığı ya da aldatılacağı ile ilgili düşünceler nedeniyle günlük işlevlerini yerine getirmez. Bunları düşünmekle kalmayıp sürekli bu düşünceleri doğrulayacak ya da rededecek kanıtlar bulma peşindedirler.
AŞIRI ŞÜPHE PARONAYAYA DÖNÜŞÜYOR!
Bu tür düşünceler beraberinde yoğun öfke, saldırgan tutumları, mutsuzluk ve kaygıyı doğurabilir. Artık şüpheler “paranoya” olmuştur. Böyle durumlarda bireyler mutlaka ruh sağlığı uzmanları tarafından tedaviye alınmalıdır. Kişi çoğu kez bu şüphelerin doğruluğuna inanacağı için tedaviye başvurmaz, ancak yakınları tarafından tedaviye ikna edilmeli, gerekiyorsa yasal yollarla tedaviye getirilmelidir.
KADIN CİNAYETLERİNİN EN BÜYÜK NEDENİ KISKANÇLIK PARONAYALARI
Eşler arasında en çok kıskançlık paranoyaları gündeme gelmektedir. Günümüzde yazılı ve görsel basında sık sık duyduğumuz kadın cinayetlerinin en büyük nedeni bu tür kıskançlık paranoyalarıdır. Birey eşi tarafından aldatıldığını düşünerek her durumu kendi zihninde buna uyarlayıp öfke gösterir, saldırgan tutumlar sergiler.
İNATLAŞILMADAN TEDAVİSİ ŞART!
Paranoya bozukluğu olan bireylerin yakınları, kişiye aksini iddia ettiğinde, onu durumun düşündüğü gibi olmadığına ikna etmeye çalıştığında da öfke ve güvensizlik ortaya çıkmaktadır. Bireyin yakınları kişiyi ikna etmeye çalışmayarak, onunla iddialaşmadan iletişime geçmeli ve tedaviye yönlendirmelidir. Tedavide ilaç tedavisi ve psikoterapinin paralel işlediği bir program oluşturularak kişiye destek verilmelidir. Eğer paranoyalar çok ileri düzeyde ise, kişi bu yüzden çevresine ve kendisine zararlar veriyorsa yatarak tedavi en etkili yöntem olmaktadır. “