Yetişkinler arasında dünya genelinde önde gelen bir engellilik nedeni olan inme, her 6 saniyede 1 can alıyor. Yine istatistikler dünya genelinde her 6 kişiden 1’inin hayatlarının bir döneminde inme geçireceğini ortaya koyuyor.
Her yıl yaklaşık 17 milyon kişi inme geçiriyor ve bu kişilerden 6 milyonu hayatını kaybediyor. Dünya İnme Örgütü (WSO) yürüttüğü Dünya İnme Kampanyası ile tüm dünyada bugüne dek yaklaşık 33 milyon kişiyi etkileyen inmenin halen ikinci ölüm nedeni ve en önemli engellilik sebebi olduğunu hatırlatıyor. Dünya İnme Günü kapsamında, 27 Ekim’de İstanbul Tıp Fakültesi Kemal Atay Amfisi’nde düzenlenen halk panelinde konuşan Türk Beyin Damar Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Kürşad Kutluk, “Türkiye’de inme ve öncelikler” başlıklı konuşmasında inmeyle ilgili çarpıcı verileri paylaştı.
Her 2 saniyede 1 kişinin inme geçirirken, her 6 saniyede 1 kişinin hayatını kaybettiğini belirten, Prof. Dr. Kürşad Kutluk konuşmasında Türk toplumunun risk faktörleri, ülkemizde inme tedavisinin bugünkü durumu ve geleceğe yönelik projelerden bahsetti. Türkiye’de inme merkezi tedavisi yapan donanımlı merkezler bulunduğu halde, dağılımın homojen olmadığını, bu merkezlerin planlı bir şekilde artması gerektiğini anlatan Prof. Dr. Kutluk, 2006 yılından beri ülke genelinde yaygınlaştırılmaya çalışılan, ilk saatlerdeki trombolitik (pıhtı çözücü) tedavinin de henüz arzu edilen düzeye ulaşmadığını sözlerine ekledi.
Dünya İnme Örgütü (WSO) Başkanı Prof. Dr. Stephen Davis ise tüm dünyada WSO’nun yürüttüğü “Ben Kadınım – İnme Beni Etkiler” projesini anlattı. İnmenin kadınları daha fazla etkilediğini vurgulayan Prof. Dr. Davis, inmenin uyarı işaretleri olarak bilinen FAST testi hakkında şu bilgileri verdi:
İnmenin Uyarı İşaretleri
“FAST testi herkesin inme işaretlerini hatırlaması ve tanımasının kolay bir yoludur. FAST, Face (Yüz), Arms (Kollar), Speech (Konuşma) ve Time to act (Harekete geçme zamanı) anlamına gelmektedir.
– Yüz (Face) – Yüzlerini kontrol edin, ağızları eğilmiş mi?
– Kollar (Arms)
– Her iki kollarını da kaldırabiliyorlar mı?
– Konuşma (Speech) – Geveleyerek mi konuşuyorlar? Sizi anlıyorlar mı?
– Zaman (Time) – Kritik öneme sahiptir. Bu uyarı işaretlerinden herhangi birini fark ederseniz hızlıca harekete geçin. Derhal acil sağlık hizmetlerini arayın ya da en yakın hastaneye gidin.”
Panelde “Türkiye’de kadın olmak ve inme riski” başlıklı bir konuşma yapan Türkiye İnme Destek Organizasyonu Başkanı Prof. Dr. Şerefnur Öztürk ise Türkiye’de inmenin en başta gelen ikinci ölüm nedeni olduğunu hatırlattı. Prof. Dr. Öztürk, “Her 5 kadından biri inme riskiyle karşı karşıyadır ve kadınların inmeye bağlı ölüm oranları erkeklerden daha yüksektir. İnmeye bağlı her 10 ölümden 6’sı kadınlarda meydana gelmektedir” diye konuştu. Türk halkının inme konusunda yeterli farkındalığa sahip olmadığının altını çizen Prof. Dr. Öztürk, “İnmede en etkili tedavi, ilk 3 saatte gerçekleştiriliyor ancak ne yazık ki insanların büyük çoğunluğu inme semptomları başladıktan 24 saat sonra hastaneye baş- vuruyor” dedi.
Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi’nin hazırladığı “Ne kadar farkındayız?” konulu sokak röportajlarının video gösteriminin yapıldığı panelde ayrıca Dokuz Eylül Üniversitesi tarafından çekilen “Ben kadınım, inme beni etkiler” konulu kısa film de gösterildi. Panelin “Hasta gözüyle inme” konulu bölümünde konuşan Emine Dereli de hem kendisinin hem de eşinin başından geçen inme öyküsünü katılımcılarla paylaştı. Hastalıkla ilgili tecrübelerini anlatan Dereli, herkesi inmeye yol açan risk faktörleri ve inmenin uyarı işaretleri hakkında bilgi edinmeye çağırdı.